12 تا از خوشمزه‌ترین غذاهای سنتی ایران
غذا بخشی از فرهنگ و تمدن هر کشور است و غذاهای سنتی ایران نشان از فرهنگی دیرینه دارند. هر منطقه ایران، از شمال تا جنوب و از غرب تا شرق، غذای مخصوص خود را دارد که خود از جاذبه‌های گردشگری نیز به شمار می‌رود. مثلاً، در شمال ایران، کباب ترش و ماهی سفید محبوب هستند، در جنوب، قلیه ماهی و هواری مورد علاقه‌اند، در غرب، دلمه و کوفته شهرت دارند و در شرق، شیشلیک و کباب بناب معروف‌اند. این تنوع غذایی، بازتابی از فرهنگ غنی و متنوع ایران است که هر گردشگری را به خود جذب می‌کند.
معرفی محبوب‌ترین غذاهای سنتی ایران
غذاهای ایران در هر شهر و حتی روستا متفاوت است و این تنوع براساس اقلیم و شرایط آب و هوایی هر منطقه شکل گرفته است. در مناطق گرمسیری، غذاهایی به دلیل دسترسی به ماهی و ادویه‌های تند رواج دارند، در حالی که در مناطق سردسیری، غذاهای گرم و مغذی مانند آبگوشت و انواع خورش‌ها محبوب‌ترند. کشاورزی و محصولات محلی نیز بر نوع غذاها تأثیر زیادی دارند؛ مثلاً در شمال ایران، برنج و چای فراوان است و در نتیجه غذاهایی مانند باقالی‌پلو و میرزا قاسمی رایج‌اند. ایران به عنوان یک کشور چهارفصل با اقلیم‌های متنوع، دارای تنوع غذایی بسیار بالاست که هر کدام نمایانگر فرهنگ و شیوه زندگی مردم همان منطقه است.
بهترین غذاهای محلی ایران عبارتند از:
- خورش قرمه سبزی
- خورش قلیه ماهی
- کشک و بادمجان
- خورش فسنجان
- کوفته تبریزی
- خورش قیمه
- آبگوشت
- کلم پلو
- کباب
- برنج
- کوکو
- دلمه
- آش
خورش قرمه سبزی ایرانی
خورش قورمه‌سبزی یکی از معروف‌ترین و محبوب‌ترین غذاهای ایرانی است که در هر منطقه به شیوه‌ای خاص طبخ می‌شود. با این حال، این غذا به طور خاص متعلق به استان‌های آذربایجان شرقی و غربی و در برخی روایت تهران است و ریشه در فرهنگ آذری دارد. در هر منطقه، بسته به مواد اولیه موجود و سلیقه محلی، ممکن است تغییراتی در دستور پخت ایجاد شود؛ مثلاً استفاده از لوبیا قرمز یا لوبیا چشم‌بلبلی، افزودن سیب‌زمینی یا حتی تغییراتی در نوع سبزی‌ها. این خورش شامل سبزی‌های معطر مانند جعفری، تره، گشنیز و شنبلیله، گوشت قرمز (معمولاً گوسفند)، لیمو عمانی و ادویه‌هایی مثل زردچوبه و فلفل است.
خورش قلیه ماهی ایرانی
قلیه‌ماهی یکی از غذاهای سنتی و محبوب جنوب ایران، به ویژه استان‌های خوزستان و بوشهر است. این خورش تند و خوش‌طعم با ماهی و سبزیجات معطر تهیه می‌شود. برای تهیه قلیه‌ماهی، ابتدا ماهی (معمولاً ماهی‌های جنوب مانند شیر یا هامور) را با زردچوبه، نمک و فلفل مزه دار کرده و سرخ می‌کنند. سپس پیاز و سیر خرد شده را تفت داده و سبزی‌های معطر شامل گشنیز و شنبلیله را اضافه می‌کنند و تفت می‌دهند. پس از آن، تمبر هندی حل شده در آب و فلفل قرمز به مخلوط اضافه می‌شود و ماهی‌های سرخ شده را به خورش اضافه می‌کنند. خورش را تا زمانی که جا بیفتد و طعم‌ها به خوبی ترکیب شوند، می‌پزند.
کشک و بادمجان ایرانی
کشک و بادمجان یکی از غذاهای سنتی ایرانی است که اصالتاً به شهرهای مرکزی ایران مانند اصفهان و یزد نسبت داده می‌شود، اما در سراسر کشور طرفداران زیادی دارد. برای تهیه آن، بادمجان‌ها را سرخ کرده و با سیر و پیاز تفت داده شده مخلوط می‌کنند. سپس کشک را به آن اضافه می‌کنند و اجازه می‌دهند تا به خوبی جا بیفتد. با نعناع داغ و گردوی خرد شده تزیین می‌شود. بهترین کشک و بادمجان به دلیل استفاده از کشک مرغوب و بادمجان تازه معمولاً در اصفهان تهیه می‌شود.
خورش فسنجان ایرانی
خورش فسنجان که اصالتاً به استان گیلان تعلق دارد و به دلیل طعم منحصر به فردش در سراسر کشور محبوب است. این خورش شامل گردوی آسیاب شده، رب انار و گوشت مرغ یا گوشت قلقلی است. طعم فسنجان می‌تواند ترش، شیرین یا ملس باشد که این بستگی به میزان و نوع رب انار و شکر اضافه شده دارد. بهترین فسنجان معمولاً در گیلان تهیه می‌شود به دلیل استفاده از رب انار محلی و گردوی تازه. این تنوع طعم‌ها نشان از غنای فرهنگی و سلیقه‌های مختلف در آشپزی ایرانی دارد.
کوفته تبریزی ایرانی
کوفته تبریزی از معروف‌ترین و محبوب‌ترین غذاهای سنتی ایران است که به شهر تبریز در استان آذربایجان شرقی تعلق دارد. این غذای لذیذ و مغذی از ترکیب گوشت چرخ کرده، برنج، لپه، سبزی‌های معطر، تخم‌مرغ و ادویه‌جات تهیه می‌شود. داخل کوفته‌ها اغلب آلو، گردو و زرشک قرار می‌گیرد که طعم ویژه‌ای به آن می‌بخشد. کوفته تبریزی به دلیل طعم خاص و ترکیب مواد متنوع، در سراسر ایران شناخته شده است. این غذا نمادی از فرهنگ و هنر آشپزی آذری بوده و نشان‌دهنده مهارت‌های خاص آشپزی مردم تبریز است.
خورش قیمه ایرانی
خورش قیمه یکی از غذاهای همه پسند و پایه در سفرهای ایرانی است که اصالتاً به تهران و مناطق مرکزی ایران نسبت داده می‌شود. این خورش شامل گوشت خرد شده یا قیمه‌ای، لپه، سیب‌زمینی سرخ‌کرده، لیمو عمانی و رب گوجه فرنگی است. گاهی به جای گوشت خرد شده از گوشت قلقلی نیز استفاده می‌شود. مواد اولیه با پیاز و ادویه‌جات تفت داده شده و سپس پخته می‌شوند. خورش قیمه به دلیل طعم لذیذ و ترکیب ساده‌اش، در سراسر ایران محبوب و مورد توجه است و در کنار برنج خوش عطر و بوی ایرانی یک ترکیب برنده است.
آبگوشت‌های ایرانی
آبگوشت‌های ایرانی انواع مختلفی دارند مانند آبگوشت سنتی، آبگوشت بزباش، و آبگوشت دیزی. برای تهیه آبگوشت، گوشت گوسفند یا گاو را با نخود، لوبیا، سیب‌زمینی، گوجه فرنگی، پیاز و ادویه‌جات مثل زردچوبه و فلفل می‌پزند. بهترین آبگوشت معمولاً در دیزی‌سراهای سنتی تهران و اصفهان تهیه می‌شود. آبگوشت بزباش نیز با افزودن سبزیجات معطر تهیه می‌شود. آبگوشت به دلیل طعم دلچسب و مواد مغذی‌اش یکی از محبوب‌ترین غذاهای محلی و قدیمی است.
کلم پلو ایرانی
کلم‌پلو یکی از غذاهای سنتی شیراز است که به ویژه در فصل پاییز و زمستان تهیه می‌شود. این غذا با کلم برگ، برنج، گوشت قرمز (عموماً گوشت گوسفند) و ادویه‌جات تهیه می‌شود. برای آماده‌سازی کلم‌پلو، ابتدا کلم را خرد و تفت می‌دهند تا نرم و خوش‌طعم شود. سپس گوشت با پیاز، ادویه‌جات و زردچوبه پخته شده و به کلم اضافه می‌شود. این مخلوط با برنج پخته و در مرحله آخر با حرارت ملایم دم می‌شود. کلم‌پلو معمولاً با زعفران و خلال بادام یا پسته تزیین می‌شود. این غذا در شهرهای مختلف ایران با روش‌های مختلف تهیه و سرو می‌شود.
کباب‌های ایرانی
انواع کباب‌های ایرانی شامل کباب چنجه، کباب برگ، کباب شیشلیک، کباب کوبیده، کباب دیگی و کباب زغالی هستند. کباب چنجه از تکه‌های گوشت گوسفند تهیه می‌شود؛ کباب برگ از برش‌های نازک گوشت گوسفند یا گوساله؛ کباب شیشلیک از دنده گوسفند؛ کباب کوبیده از گوشت چرخ‌کرده؛ کباب دیگی در دیگ تهیه می‌شود و کباب زغالی روی زغال پخته می‌شود. هر شهر ایران کباب مخصوص خود را دارد، مثلاً کباب بناب در آذربایجان شرقی و کباب شاندیز در خراسان رضوی معروف‌اند. بهترین کباب‌ها معمولاً در تبریز، مشهد و شیراز تهیه می‌شوند، به دلیل استفاده از گوشت‌های تازه و روش‌های پخت ویژه.
کوکوهای ایرانی
کوکو یکی از غذاهای همه پسند و متنوع محلی است که در انواع مختلفی تهیه می‌شود. در هر منطقه از ایران، کوکو به شیوه‌ای خاص طبخ می‌شود. کوکو سبزی با سبزی‌های معطر مانند جعفری، تره و گشنیز تهیه می‌شود، در حالی که کوکو سیب‌زمینی از ترکیب سیب‌زمینی رنده‌شده و تخم‌مرغ ساخته می‌شود. کوکو گوشت و کوکو مرغ با گوشت خرد شده یا ریش‌ریش شده درست می‌شود و در بعضی مناطق از کوکو عدس نیز استفاده می‌شود. این تنوع در مواد اولیه و روش‌های پخت، نشان‌دهنده فرهنگ غذایی غنی و سلیقه‌های مختلف مردم ایران است.
دلمه‌های ایرانی
دلمه نیز غذاهای سنتی ایرانی است که به صورت‌های مختلفی تهیه می‌شود. انواع دلمه شامل دلمه‌ی برگ‌مو، دلمه فلفل، دلمه بادمجان و دلمه کلم است. دلمه برگ‌مو، با گوشت، برنج، سبزیجات و ادویه‌ها پر شده و در سس گوجه‌فرنگی پخته می‌شود. دلمه فلفل و بادمجان نیز با مواد مشابه پر شده و در سس‌های مختلف قرار می‌گیرد. دلمه‌ها می‌توانند شیرین یا ترش باشند، بسته به میزان شکر و لیمو عمانی اضافه شده. بهترین دلمه معمولاً در استان‌های آذربایجان شرقی و غربی، به ویژه تبریز، تهیه می‌شود.
آش‌های ایرانی
آش‌های ایرانی تنوع زیادی دارند و هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. از جمله آش‌های معروف می‌توان به آش رشته، آش لخشک، آش جو، آش گندم و آش خرم‌آباد اشاره کرد. آش رشته با رشته‌فرنگی، نخود، لوبیا، سبزیجات معطر و کشک تهیه می‌شود و در سراسر کشور محبوب است. آش شله‌زرد، که با برنج، زعفران و شکر تهیه می‌شود، معمولاً در مراسم‌های خاص سرو می‌شود. آش جو با جو، سبزیجات و گوشت تهیه می‌شود و آش لخشک به ویژه در خراسان با ترکیبات خاص خود آماده می‌شود. بهترین آش‌های محلی معمولاً در شهرهایی مانند تهران، اصفهان و خرم‌آباد به دلیل استفاده از مواد تازه و روش‌های سنتی تهیه می‌شوند.
برنج ایرانی
برنج ایرانی به دلیل عطر و طعم بی‌نظیرش شهرت دارد و بهترین آن معمولاً از مناطق شمالی مانند گیلان و مازندران به‌دست می‌آید. برنج‌های معروف ایرانی شامل زرشک‌پلو، مرصع‌پلو، پلو دمی و پلو ساده هستند. این برنج‌ها با انواع خورش‌ها و کباب‌ها سرو می‌شوند و به خاطر کیفیت بالا و روش‌های پخت ویژه، در سراسر جهان محبوبیت دارند. ویژگی‌های خاص برنج ایرانی، مانند دانه‌های بلند و خوش‌عطر، آن را به یکی از بهترین‌ها تبدیل کرده است.
در این صفحه 12 تا از غذاهای سنتی ایرانی را به شما معرفی کردیم. هر یک از شهرهای ایران برای گردش و سفر حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد. با انتخاب هر شهر می‌توانید علاوه بر جاهای دیدنی از غذاهای آن شهر و صنایع دستی و سوغاتی‌های ایران نیز لذت ببرید. اگر قصد سفر به هر نقطه داخلی و خارجی با هواپیما را دارید به صفحه رسمی رزواسیون چارتر 118 سر بزنید تا بهترین بلیط لحظه آخری هواپیما را در کمترین قیمت رزرو کنید.
